đọc để suy ngẫm ...(kỳ 1 )

Binh nhất Tổng số bài gửi : 12 Đăng ký : 04/10/2011


	Nhật ký người-đàn-ông-15-tuổi 29/8/2008 là tròn 20 năm ngày mất của cặp đôi đẹp nhất trong làng văn đương đại Việt Nam: Lưu Quang Vũ (sinh ngày 17/4/1948) và Xuân Quỳnh (sinh ngày 6/10/1942). Lưu Quang Vũ năm 15 tuổi - Ảnh: Gia đình Lưu Quang Vũ cung cấp Một cái chết bi thảm, phi lý và quá bất công cho cả hai tài năng đang tỏa sáng. Bốn mươi không phải là tuổi để chết. Đó là tuổi sung mãn để người ta làm được rất nhiều điều, để biểu hiện bản thân dù ở góc độ cá nhân hay xã hội. Cái chết của Lưu Quang Vũ đã để lại một khoảng trống mà đến tận hôm nay vẫn chưa thể có người thay thế trên sân khấu Việt Nam. Những gì anh đã viết, dù thơ hay kịch cũng đều chói sáng rực rỡ một tâm hồn đẹp đẽ, yêu thương đến tột cùng cuộc sống và con người, đồng thời cũng quyết liệt đến cùng trước hai thái cực sáng - tối, thiện - ác của cõi đời. Nhưng còn một góc nữa chưa được khám phá trong tâm hồn người đàn ông vĩnh viễn tuổi 40 Lưu Quang Vũ - ấy là nhật ký của anh, viết từ năm 1963 đến 1965, mà gia đình anh công bố trong lần giỗ thứ 20 này. Nếu chỉ đọc những trang nhật ký, người ta khó lòng hình dung đó là suy nghĩ của một thiếu niên tuổi mười lăm. Bởi những cảm xúc và tâm tình ấy thực sự có tầm vóc của một người đã trưởng thành, của một-người-đàn-ông-mười-lăm-tuổi. Chúng tôi xin trích một số đoạn trong Nhật ký Lưu Quang Vũ: 7/3/1965 Tối đi xem một phim vũ kịch về tình yêu: Lây-ly và Nét-men. Tình yêu, bao nhiêu đời nay tình yêu vẫn là một đề tài vô cùng tận cho những bài thơ, những bài văn, những vở kịch, những bức tranh. Vui, buồn, sâu thẳm, tan nát và sum họp. Người đẹp cũng là đề tài cao quý, tuyệt diệu. Tưởng như tất cả những bài thơ tình trên thế giới này là để ca ngợi người đẹp Vê-nuýt. "Gió có hình đâu sao mây theo/ Chớ trêu chi thế ôi tình yêu..." ... 31/3/1965 Vợ chồng Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh lúc sinh thời Đi trại với lớp ở chùa Thầy. Trời hơi lạnh. Cả lớp đi ô tô, khá xóc và mệt. Chùa Thầy rất đẹp, đứng trên núi mà nhìn xuống thì yêu vô cùng. Hôm nay lại đúng vào ngày hội, đông quá, hàng quà cũng nhiều. Khá đắt. Khi vào hiệu phở thì gặp bác Trung. Trèo núi mệt phờ ra, Anh Tuấn, Hiển và mình vào hang Thần: rộng nhưng đông người mà lại tối. Buổi chiều, đi Tây Phương, ghé vào động Hoàng Xa. Leo núi, lên tới đỉnh thì mệt, hết cả sức, nằm vật ra. Khi đang trèo thì chuột rút cứng cả hai chân. Nếu không có Hữu Châu ở đấy thì gay thật, hú vía. Chùa Tây Phương ở cao chót vót, leo lên bậc phải nghỉ mấy lần. Tượng ở đây tuyệt thật. Không phải chỉ là những tượng Phật không hồn. Mà Phật ở đây rất Người, rất có tình người. Có cá tính dân tộc độc đáo. Điêu luyện từng nét mặt, ngón tay, tà áo. Dân tộc ta thông minh và tài thật. Làm lễ ra Đội. Buồn quá. Thế là tuổi thơ của mình đã hết rồi. Chóng quá, như một giấc mộng. Muốn khóc òa lên. Anh phụ trách đọc đơn quyết định, dặn dò. Khi Viết Đông đi thu khăn lại, mình cởi khăn đỏ ra mà thấy tiếc lạ. Cái tuổi đẹp nhất của đời người thế là hết rồi. Tuổi thơ ơi... thôi, thế là vĩnh biệt. Mãi mãi triệu triệu năm sau, không bao giờ trở lại nữa. Nhớ lại ngày 27/10/1957, ngày mình vào Đội. Ừ nhỉ, đêm trước hôm kết nạp không ngủ được. Lúc lên tuyên thệ rồi nhận khăn đỏ, anh Kim lúc đó là phụ trách. Trời, chóng quá! Mới đó mà đã 6 năm rồi. Mới ngày nào, mình còn là một chú bé. Buồn quá đi thôi. Bao nhiêu kỷ niệm êm đẹp, bao nhiêu ngày tươi nắng đã qua rồi. Khi viết những dòng này, mình muốn gục đầu xuống mà khóc. (kèm theo đây là bài thơ "Ra Đội"). Thôi viết nốt chuyện chùa Thầy. 3 giờ đi về, ô tô xóc, mệt quá. Ngồi trên ô tô quấy nhộn vô cùng. Bọn nó ngang nhiên trêu chọc những cô gái đi qua. Họ thường chỉ mỉm cười bỏ qua, hoặc cô nào bạo thì giơ nắm đấm lại. Mình thoáng trông thấy ai hình như X. Về đến nhà hầu như kiệt sức, nằm ngủ một mạch từ chập tối. 29/5/1965 Sáng tới trường - trong buổi cuối cùng ở lớp mình lại mắc chuyện với cô giáo. Kệ! Chẳng có thể làm mình nhỏ bé đi được đâu. Phớt những chuyện nhỏ nhen đó lại, bây giờ mình như sống khác... Mình là mình! Không ai có thể ngăn cản cuộc sống của mình, can thiệp vào việc đời mình. Mình không rút lui vào tháp ngà nghệ thuật đâu, nhưng mình sẽ để tâm hồn vào những việc khác kia: vào những cái cao đẹp hơn. Nghĩa là: Sẽ dành một nửa bộ óc cho các việc xã hội, xã giao. 1/10 trái tim cho tình yêu còn 9/10 trái tim và một nửa bộ óc còn lại cho nghệ thuật. Ngày hôm nay là ngày cuối cùng của quyển nhật ký này: Quyển nhật ký kết thúc bằng ngày cuối cùng của mùa xuân và để bước vào ngày đầu tiên của mùa hè. Mùa hè, mùa của nắng, của quả, của trời biếc. Mùa hè, mùa của thi, của lo âu, của chia ly và của những mối tình đầu thơ ngây, trong trắng và thầm kín. (Mấy bữa nay, trước khi xa trường mình thấy nhiều những đôi mắt ngập ngừng, phân vân nhìn mình làm cho trái tim trẻ dại đôi lúc phải rung lên). Thế là quyển nhật ký này mình viết đã 5 tháng. 5 tháng: Biết bao chuyện, bao tình cảm: vui buồn hồi hộp, phân vân, chua xót và hy vọng. 5 tháng rồi! Nhật ký ơi! 5 tháng làm bạn với nhau, có lẽ cậu là người bạn gần gũi nhất và thương mến để mình trút vào những tình cảm mến yêu... Bây giờ thì cậu phải rời mình, vào nằm một chỗ ở đáy hòm. Sau này, có lúc mình sẽ giở cậu ra đọc lại thì chúng mình sẽ lại gặp nhau. Và khi mình không còn sống ở trên đời này, con cháu mình sẽ đọc lại cậu, và sẽ hiểu mình. Thôi chấm dứt ở đây. Ở chỗ: Hè đã về, mùa của nắng, của quả chín, của trời biếc và của những mối tình đầu... Mùa Hoa Phượng. 1/6/1965 Sáng và chiều ở nhà viết, vẽ linh tinh. Tối trời mưa to quá, gặp lại một cô bạn gái đã quen. Cuộc đời kể cũng lạ, mình đã gặp bao nhiêu cô gái, thế mà người mình tưởng có thể thương suốt đời thì không bao giờ gặp lại nữa: Đó là cô gái mắt huyền một buổi tối năm xưa... Đấy chưa chắc đã phải là tình yêu thật sự, nhưng đó là một cái gì vấn vương, e ấp như là một mối tình đầu trong những ngày thơ dại. Mình không phải là một chàng hoàng tử lãng mạn ngày xưa, đi khắp trái đất để tìm một đôi mắt, nhưng biết tìm cô bé năm xưa ở đâu bây giờ, đất nước thì rộng lớn thế. Cô ta ở nơi nào đây! Ơi cô gái mắt huyền... - "Năm tháng trôi qua, đã có nhiều người con gái nhìn tôi với đôi mắt như thế, và mỗi lần như vậy, tôi lại thấy rộn lên trong lòng một nỗi buồn tiếc man mác mà tự hỏi thầm với mình rằng: Tại sao, đôi mắt ấy lại không phải là của cô ta...".

Binh nhất Tổng số bài gửi : 12 Đăng ký : 04/10/2011


	6/6/1963 Tối nói chuyện và đi chơi với Bùi Vũ Hiển, người bạn văn thơ. Hai thằng tranh luận về vấn đề sáng tác, ý kiến không thống nhất. Mình không đồng ý với cậu ta ở chỗ: Cậu ta cho cái quan trọng nhất của người viết văn là óc tưởng tượng (tư duy trừu tượng). Còn mình thì cho là: Quan trọng nhất là cuộc sống và tình cảm của người viết. Ví dụ như một nhành khô đâm chồi, người khác thì không để ý tới nhưng người viết văn thì phải thấy rung động, phải có một tâm hồn nhạy cảm đối với cả từng mùi hương. Vũ Hiển viết văn bằng cái khôn khéo, tinh vi hơn là bằng tình cảm, mình thì rất ghét cái kiểu viết ấy... 14/6/1963 Mấy hôm nay, tin đấu tranh của miền Nam thân yêu dồn dập bay ra, đem lửa vào lòng mình. Ngày 10, một nhà sư tự thiêu mình giữa Sài Gòn. Người nữ phát thanh viên vừa báo tin này vừa nức nở khóc. Cả miền Nam đang sôi lên. Trong lòng rạo rực vô cùng. Đất nước ơi! Sao mà rung chuyển lòng ta: Nước mắt và lửa cháy, lửa cháy, lửa cháy! Ngày thứ hai, 24 tháng 6 năm 1963 Sáng lại từ giã Việt Trì, ra tàu tiếp tục về Việt Bắc. Đây là trung du, ngô sắn xanh rờn trên nương, đồi núi cứ cao dần lên đến thị xã Phú Thọ, là bắt đầu khung cảnh của núi rừng Việt Bắc, một miền đầy rẫy những chiến công. Và: Quê Hương! Vũ Ẻn đây rồi: Sông Thao nước đục người đen/Ai lên phố Ẻn thì quên đường về. Ở mỗi người, những câu ca dao luôn gắn liền với những kỷ niệm của quê hương, đơn sơ nhưng thật là rung động. Cái phong vị quen thuộc của rừng cọ, đồi chè ở chung quanh, một mùi hương gần gũi ở trong đất trong cỏ, ở những cây hoa dại ở bên đường. Xuống ga Ấm Thượng, phố Ấm Thượng đổi khác quá, không nhận ra được. Ừ, chín năm rồi còn gì, cái phố tản cư ngày trước, bây giờ to và lớn hơn nhiều. Chỉ nhận được có mỗi cái nền nhà của ông Thiện. Đi bộ về Chu Hưng, 8 cây số nữa. Con đường quen thuộc năm xưa mình đã từng đi mãi. Một bên là núi rừng rậm rạp, hãy còn cả những "tăng-sê" tránh bom, những chiếc cầu bắc bằng cây cọ cheo leo trên mặt nước. Phố Ao Châu, nơi họp Đại hội Văn hóa Cứu quốc, ngày trước đây là một xưởng giấy đông vui nay cũng chẳng còn gì nữa. Ngồi nghỉ trên một cái đồi có hai cây dọc rồi lại đi. Trên một quả đồi cao chót vót, lại gặp một người quen cũ ở Chu Hưng. Mỗi bước đi đều nhắc lại những kỷ niệm mến thương: Đây, nhà bà Bờ cũ, hàng bà Phú mà mình vẫn ra ăn kẹo đây, mấy cây đa có con tắc kè to tướng này. Cái cầu cau nho nhỏ, nhà ông Trứng chữa dép, cả hai ông bà đều đã chết rồi. Cái miếu thờ đầu làng cũ kỹ, trước cửa có cây ổi, những buổi trưa hè vẫn trèo bứt quả. Bồi hồi làm sao, trường học đây rồi, nơi mình học những chữ đầu tiên. Cảnh cũ lại gợi những người xưa. Đâu cả rồi? Năm tháng đã trôi qua, ta đã lớn, như cánh chim bay đi, nhưng vẫn không quên được cái lớp học nho nhỏ, mái gianh mộc mạc. Ở đấy, tôi đã học, đã run run viết những nét chữ đầu tiên. Lội qua con suối mát lạnh, trong veo, sắp về đến nhà rồi. Xa xa, đồi Lem hiện ra, quen thuộc, tất cả vẫn như trong tâm trí mà tôi thường nhớ lại. Con đường quanh quanh tôi vẫn chạy ra đón mẹ đi chợ về, nhà cũ tôi đây rồi, bóng cây roi như trong một cõi gì xa xăm mà gần gũi, mộng mà thực của tuổi thơ. Đây! Nhà tôi đây, nơi chúng tôi đã lớn lên, đã sống, đã ốm, đã đùa chơi suốt 6, 7 năm trời. Cái Nhà Tôi nay chỉ còn lại nền, cỏ mọc xanh um. Đây này, chỗ này là cửa vào, bên này là quầy hàng của mẹ, chỗ này là bếp, góc này là bàn làm việc của bố, và đúng cái góc này đây, có một cái lỗ mà mỗi khi bị mẹ nhốt ở ngoài tôi vẫn chui vào được. Cái chỗ này là để cái giường, chỗ đẻ ra em Điều tôi. Ngoài này là sân, cái chỗ để cây ớt nay tự nhiên ở đâu mọc ra một bụi tre rậm rì và to lớn, nó át một góc sân thân yêu của tôi như chọc vào trái tim tôi. Trước cửa cây roi yêu mến, cành lá giờ đã xác xơ, tội nghiệp, nó sắp chết rồi. Roi ạ! May mà ta về chóng không thì chả gặp roi nữa. Có nhớ ta không? Có nhớ những buổi sáng ta dậy ra đây nhặt quả không? Có nhớ những đêm mưa rào, gió ầm ầm thổi, roi rụng ào ào lên mái nhà. Có nhớ những ngày mưa dầm dài dằng dặc, có nhớ những ngày đông hiu hắt, gió lạnh cắt da, ta đi quét lá rụng dưới gốc roi để về nhà sưởi. Có nhớ những khi xuân về hoa roi rụng trắng, chim ríu rít trên cành. Có nhớ những đêm trăng nằm dưới gốc roi rồi ngủ thiếp đi. Người bạn yêu quý của ta ơi! Xa ta, roi có buồn không? Sau nhà tôi, là nhà bác Cậy, chúng tôi đi vào, một người đàn bà chạy ra. Bác Cậy! Cháu đây mà. Vào nhà bác Cậy, lúc ngồi nói chuyện tôi cứ tha thẩn đi quanh nhà. Hai bố con lại sang nhà bác Phú, rồi đi ra suối, con đường nhỏ dẫn xuống suối. Ôi! Con suối mát nhất của lòng ta, em vẫn như xưa, vẫn như những đêm anh nằm mơ thấy. Lại tắm ở suối đây nhớ 3 câu thơ: Ở đây rừng Việt Bắc/Có suối chảy ven gò/Xuyên rừng cây bát ngát... Đã bao nhiêu mùa trôi qua, tôi đã có biển, có sông, nhưng con suối nhỏ vẫn là nơi yêu quý nhất. Nó như là cái nguồn, ừ, đây là cái nguồn của hồn tôi. Yêu con suối này trước tiên rồi mới thành lòng yêu quê hương, yêu Tổ quốc. *** Trong lòng tôi bỗng xốn xang về những kỷ niệm cũ, những người xưa. Thanh ở trong bếp bước lên, ngày xưa nó còn bé tí, thế mà bây giờ đã sắp thành một thiếu nữ, má đỏ bừng, mắt long lanh, như tất cả những cô bé mới lớn khác... Tôi đi ra sau nhà. Ừ! Dưới gốc mít này, tôi vẫn chơi bày hàng, đánh trận giả... Đi thăm mấy nhà nữa rồi về. Đêm đã khuya, sương xuống nhiều, gió thổi lạnh. Tôi rón rén ra ngồi trước cửa cái nền nhà cũ. Bao nhiêu kỷ niệm vụt lướt đến. Tôi nằm dài ra, áp mặt xuống cỏ, hít mãi cái mùi đất âm ấm, mùi cỏ hắc hắc... Thấy ngọt ngào vô cùng. Về nhà bà Phú ngủ một giấc ngủ dịu dàng, không khí mát lành, quê hương như đã nâng niu tôi, hát ru cho tôi ngủ, những câu hát tự thuở xưa, cái ngày xa xa lắm trong ký ức ấy...

» Ngâm cứu Mật Thư
» Niềm vui của mẹ ( Rất đang xem và suy ngẫm )
» Con người không ai là hoàn hảo, Hãy đọc và suy ngẫm về mình!

đọc để suy ngẫm ...(kỳ 1 )

đọc để suy ngẫm ...(kỳ 1 )

Similar topics

Similar topics